สงขลาพอเพียง : เครือข่ายสร้างเสริมสุขภาพจังหวัดสงขลา - Songkhla Health

โดย นพ.สุภัทร ฮาสุวรรณกิจ

ประเทศที่พัฒนาแล้วทุกประเทศขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจด้วยภาคอุตสาหกรรม เขตพื้นที่อุตสาหกรรมในเมืองแอนเวิร์ปนั้นมีขนาดใหญ่ ตั้งอยู่ท้ายน้ำของแม่น้ำสแกลท์ เป็นที่ตั้งของท่าเรือและนิคมอุตสาหกรรม โดยจะกระจุกอยู่รวมกันใน zoning ที่เป็น zone อุตสาหกรรม ซึ่งจะไม่มีบ้านพักอาศัยไปปะปน หากเปรียบเทียบก็คล้ายกับสมุทรปราการกับกรุงเทพมหานคร โรงงานสูงใหญ่ปล่องไฟปล่องควันจำนวนมาก ภาพพจน์ในพื้นที่ก็ไม่ได้แตกต่างจากมาบตาพุด เป็นคนละบรรยากาศกับใจกลางเมืองที่สวยสงบและร่ำรวยด้วยสถาปัตยกรรมโบราณ แต่ก็ไม่ได้สร้างปัญหาให้กับชุมชน

ภาคอุตสาหกรรมคือหัวใจของเศรษฐกิจยุโรป เน้นอุตสาหกรรมเทคโนโลยีชั้นสูง จึงเป็นหัวใจของอุตสาหกรรมในประเทศพัฒนาแล้ว ที่ต้องใช้ทักษะวิชาชีพสูง ใช้การศึกษาวิจัยนำ ไม่ต้องดูอื่นไกล แค่เครื่องมือแพทย์ในโรงพยาบาล อุปกรณ์ราคาแพงเหล่านี้ทุกชิ้น ล้วนนำผลกำไรกลับสู่ประเทศแม่แห่งโลกตะวันตก แม้ค่าแรงจะแพงมาก ต้นทุนด้านสิ่งแวดล้อมจะสูงมาก ภาระการวิจัยและการพัฒนานั้นแพงมาก ภาษีก็สูงด้วย แต่อุตสาหกรรมไฮเทคเหล่านั้นก็ซับซ้อนเกินกว่าที่จะย้ายฐานการผลิตได้ เครื่องตรวจเลือดเครื่องเดียวที่มีขนาดเท่าเครื่องซักผ้าอาจมีมูลค่าเทียบเท่ามูลค่ายางพาราทั้งปีจากสวนยางห้าร้อยไร่ คิดไปแล้วภายใต้โลกที่ก้าวหน้าทางเทคโนโลยีไปเรื่อยๆ ชาติตะวันตกคงจะไม่จนง่ายๆแน่

จุดแข็งของประเทศกำลังพัฒนาคือค่าแรงราคาถูก และจ่ายแต่ค่าแรงแต่ไม่ต้องจ่ายค่าประกันสังคมราคาแพงเช่นในยุโรป อีกทั้งต้นทุนทางสิ่งแวดล้อมและมาตรฐานความปลอดภัยต่ำ ธรรมาภิบาลน้อย หลบภาษีง่ายหรือเสียภาษีน้อยนิด เพื่อเชิญชวนให้โรงงานเหล่านั้นย้ายฐานการผลิตมาอยู่ในประเทศกำลังพัฒนาเพื่อการทำกำไรของบริษัท จึงไม่น่าแปลกใจ ว่าทำไมโรงงานอุตสาหกรรมในบ้านเราจึงควันดำ กลิ่นโชย น้ำเสีย ความปลอดภัยน้อย รั่วบ่อยครั้ง กฎหมายไม่เคยเอื้อมมือไปจัดการ ค่าแรงขั้นต่ำก็ขึ้นน้อยกว่าอัตราเงินเพ้อ เพราะนี่คือจุดขายของไทยนั่นเอง ที่ต้องหลับตาไว้สักข้างทำเป็นมองไม่เห็น เพื่อส่งเสริมการลงทุน โดยยอมแบกต้นทุนการทำลายสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนไว้ รัฐบาลและชนชั้นนำจะยังคงยึดนโยบายและแนวคิดเช่นนี้ไปอีกนานแค่ไหนหนอ หากไม่เน้นที่การพัฒนาคน คงยากที่จะหลุดจากวงจรนี้