สงขลาพอเพียง : เครือข่ายสร้างเสริมสุขภาพจังหวัดสงขลา - Songkhla Health

โดย นพ.สุภัทร ฮาสุวรรณกิจ

บ้านในสมัยโบราณหลังคามุงด้วยหญ้าแห้งชนิดหนึ่งที่หาได้ในท้องถิ่น มุงอย่างหนากว่า 10 เซนติเมตร กำแพงเป็นดินเหนียวเหมือนบ้านดินในบ้านเรา พื้นบ้านก็เป็นดิน หน้าต่างมีน้อย ทิศทางของบ้านจะหันด้านยาวเข้าหาทิศตะวันออกและตะวันตกเพื่อรับแสงแดด เตาผิงคือศูนย์กลางกิจกรรมของบ้าน เป็นทั้งที่ประกอบอาหาร ทานอาหาร ซักรีดผึ่งให้แห้ง และเป็นที่นั่งสนทนาของผู้ใหญ่และที่นั่งเล่นของเล่นของเด็กเพราะไม่มีโทรทัศน์ให้ดู ก่อนจะแยกย้ายกันเข้าห้องนอน ซึ่งก็มักจะอยู่อีกด้านของเตาผิงนั่งเอง

บ้านหลังนี้อายุกว่า 100 ปี อนุรักษ์ไว้เพื่อการเรียนรู้ของคนรุ่นใหม่ ในพิพิธภัณฑ์กลางแจ้งเมือง Bokrijk บ้านนี้เป็นบ้านของคนจนจึงมีขนาดเล็ก สะพานไม้ที่เห็นนั้นสำหรับไก่ขึ้นไปนอนในเล้า สุนัข แมว ไก่ วัว ม้า แทบจะอยู่ในร่มไม้ชายคาเดียวกัน แต่ถึงจะรวยหรือจน คนกับสัตว์ก็มักจะอยู่ด้วยกัน เพื่อการเฝ้าระวังการขโมยและพึ่งพาความร้อนจากเตาผิงในยามค่ำคืนอันหนาวเหน็บ ในยุคสมัยนั้น คนสัตว์พึ่งพากัน ช่องว่างระหว่างชนชั้นในระหว่างคนกับคนและคนกับสัตว์ในชนบทนั้นน้อยนิดและผูกพัน ชีวิตคนชนบทของเบลเยียมจึงเรียบง่ายสมถะเหมือนชนบทไทยในอดีต บ้านน้อย ฟาร์มกว้าง โบสถ์สวย และโรงเรียนเล็กๆ เป็นสิ่งที่พบได้ในเกือบทุกหมู่บ้าน ขีวิตที่ใกล้ชิดธรรมชาติ พึ่งพาอาศัยกันในชุมชน วิถีที่เป็นอดีตและไม่มีโอกาวที่จะหวนกลับคืน

สิ่งหนึ่งที่สะดุดความรู้สึกมากคือ แล้วห้องน้ำอยู่ไหน ไม่เห็นทั้งห้องถ่ายของเสียและห้องสำหรับอาบน้ำ คำตอบที่ได้รับจากมัคคุเทศก์คือ เรื่องขับถ่ายไม่ยาก คงเหมือนกันทั้งโลก เอาจอบไปสักเล่ม ทุกอย่างก็เรียบร้อย ส่วนการอาบน้ำ มัคคุเทศก์แค่บอกเราว่า เมื่อก่อนไม่มีไฟฟ้าและไม่มีใครลงทุนต้มน้ำอาบทุกวัน ซึ่งถ้าเป็นเช่นนั้นแม้จะไม่ใช่หน้าหนาว แต่น้ำก็เย็นสะท้านจนอาบไม่ไหวถ้าหากไม่มีเครื่องทำน้ำอุ่น คนยุโรปในสมัยโบราณเขาจึงอาบน้ำปีละไม่กี่หนครับ