สงขลาพอเพียง : เครือข่ายสร้างเสริมสุขภาพจังหวัดสงขลา - Songkhla Health

หมอมักถูกถามเสมอว่า "ลูกไม่ยอมแปรงฟัน ทำอย่างไรดี"

หมอก็จะตั้งข้อสังเกตบ้างว่า ทำไมลูกจึงยอมอาบน้ำทุกวัน แต่ไม่ยอมแปรงฟันทุกวัน

เหตุผลง่ายๆ คือ บางครั้งการแปรงฟันทำให้เกิดความเจ็บปวดได้ ถ้าทำไม่ถูก การแปรงฟันนั้นถ้าไม่ได้ทำให้เกิดความเจ็บปวด เด็กก็น่าจะยอมให้แปรงดีๆ

ดังนั้น วันนี้เรามาดูวิธีแปรงฟันในเด็กเล็กกันดีกว่าค่ะ

ขั้นตอนแรก คือ คุณแม่อาจนั่งบนพื้นให้ลูกนอนตัก 2 คน หันหน้าไปทางเดียวกัน หรือ คุณแม่นั่งบนเก้าอี้แล้วให้ลูกยืน 2 คนหันหน้าไปทางเดียวกัน จากนั้นเอานิ้วข้างหนึ่งเลิกกระพุ้งแก้ม แล้วเอาแปรงเข้าไปในปากโดยเริ่มต้นวางแปรงที่ฟันซี่ในสุดของลูก แล้วแปรงออกมาทางด้านหน้า เพราะถ้าเราเอาแปรง แปรงจากหน้าไปหลังเราจะไม่ทราบว่าควรหยุดที่จุดไหน ดังนั้น ควรเริ่มต้นโดยเอาแปรงไปวางที่จุดท้ายสุดย่อมจะดีค่ะ จากนั้นก็แปรงรอบนอกทั้งบนและล่าง แล้ววนไปแปรงด้านในด้วยสูตรเดิม จึงตามด้วยแปรงด้านบดเคี้ยวบนล่าง แล้วอย่าลืม! แปรงลิ้นด้วยนะคะ เพราะลิ้นจะมีตุ่มรับรสซึ่งจะไม่เรียบ เป็นแหล่งกักเก็บเชื้อโรคได้ ที่สำคัญ ในเด็กก็ต้องใช้เส้นไหมขัดฟันด้วยนะคะ เพราะเส้นไหมขัดฟันนอกจากจะทำความสะอาดเหงือกแล้ว ยังช่วยป้องกันฟันผุบริเวณด้านประชิดได้ดีมากค่ะ

การที่คุณแม่ให้ลูกหันมาหา (2 คนหันหน้าเข้าหากัน) จะมีความเสี่ยงที่เราจะออกแรงกระทุ้งไปทางข้างหลัง ทำให้เด็กเจ็บได้ พอเป็นหลายๆ ครั้งก็จะไม่ให้ความร่วมมือ ไม่ชอบการแปรงฟันในที่สุด

และอีกอย่างที่ควรทราบคือ ผู้ใหญ่ควรแปรงฟันให้เด็กจนกระทั่งเด็กอายุประมาณ 8 ขวบ วิธีสังเกตว่าเด็กแปรงฟันได้ด้วยตนเองหรือยังคือ ถ้าเด็กสามารถผูกโบว์หรือเชือกรองเท้าได้เรียบร้อย หมายความว่า เด็กมีการพัฒนาของกล้ามเนื้อมัดเล็กที่มือได้ดีพอที่จะแปรงฟันให้สะอาดได้แล้ว ทั้งนี้ไม่ได้หมายความว่า ก่อนหน้านั้นเด็กๆ จะไม่ต้องแปรงฟันให้ตัวเองเลย รอให้คุณแม่มาแปรงให้อย่างเดียวนะคะ ควรสอนให้เด็กรู้จักช่วยเหลือและดูแลตนเอง โดยให้แปรงฟันด้วยตนเองด้วยและผู้ใหญ่แปรงซ้ำให้เสมอ

ลองคิดดูว่าในเด็กเล็กๆ เช่น อนุบาลต่างๆ ที่พ่อแม่ปล่อยให้แปรงฟันเองแล้ว เด็กจะแปรงได้สะอาดไหม ลองเอาภาชนะอะไรให้เด็กทำความสะอาดดู ก็ไม่น่าจะสะอาดได้ ฟันอยู่ในช่องปากเล็กๆ ยิ่งไม่น่าจะสะอาดได้เลยจากฝีมือของเด็กอนุบาลค่ะ ดังนั้น ลูกเราเองเราต้องช่วยนะคะ

บทความทันตแพทย์หญิงกัญญารัตน์ อินทร์แก้ว

ที่มามติชน