จากเสียงสะท้อนผลักสู่นโยบาย เพื่อชนชั้นผู้เข้าไม่ถึงบริการสุขภาพแผนสุขภาพจังหวัดสงขลา ประเด็นหลักประกันสุขภาพ ขับเคลื่อนงานสอดรับ พระราชบัญญัติ หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545ในหมวด 2 มาตรา 13 ของพระราชบัญญัติดังกล่าว กำหนดให้มีคณะกรรมการคณะหนึ่งเรียกว่าคณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ โดยเฉพาะ(4)ระบุถึงต้องมี ผู้แทนองค์กรเอกชน ซึ่งมีวัตถุประสงค์ที่มิใช่แสวงหาผลกำไร เข้ามาร่วม ประกอบด้วย(ก) งานด้านเด็กหรือเยาวชน(ข) งานด้านสตรี(ค) งานด้านผู้สูงอายุ(ง) งานด้านคนพิการหรือผู้ป่วยจิตเวช(จ) งานด้านผู้ติดเชื้อเอชไอวีหรือผู้ป่วยเรื้อรังอื่น(ฉ) งานด้านผู้ใช้แรงงาน(ช) งานด้านชุมชนแออัด(ซ) งานด้านเกษตรกร(ฌ) งานด้านชนกลุ่มน้อยเหล่านี้คือผู้ที่มักเข้า
สร้างกติกาสุขภาพทางอาชีพ ศูนย์ข้อมูลแรงงานนอกระบบคลองรีเพราะขึ้นตาลเสี่ยงเท่ากับขึ้นเครื่องบิน พลาดพลั้งถึงพิการหรือตายเอาได้ง่ายๆ คนปาดตาล ตำบลคลองรี อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา จึงสร้างและรับข้อปฏิบัติเพื่อความปลอดภัย 15 ข้อ ตั้งแต่เมาไม่ขึ้น จนรู้จักห้ามเลือดกลางอากาศ เป็นผลจากการขับเคลื่อนประเด็นแรงงานนอกระบบ ในแผนสุขภาพจังหวัดสงขลาประภาส ขำมาก หัวหน้าสถานีอนามัยตำบลคลองรี และ สมพงศ์ พะยัติ เหรัญญิก กรรมการศูนย์ข้อมูลแรงงานนอกระบบตำบลคลองรี ช่วยกันเล่าถึงความเป็นมาในเรื่องนี้ว่า ตำบลคลองรีประกอบด้วย 9 หมู่บ้าน จากประชากร 3,700 กว่าคน มีแรงงานนอกระบบอยู่ถึง 70 %ในปี 2547 ที่ตำบลคลองรีเริ่มมีการจัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการแรงงานนอกระบบโดยแน่งน้อย อนะสุวรรณ์ ผู้นำกลุ่มตัดเย็บเสื้อผ้าบ้านคลอง
เป็นอีกวันหนึ่ง สุภาคย์ อินทองคง อรัญ จิตตะเสโน และ ธนกร เกื้อกูล สลัดคราบนักวิชาการห้องบรรยายประจำสถานศึกษาลงไปนั่งในชุมชน เปลี่ยนตัวผู้เรียนจากนักศึกษาใส่เครื่องแบบหน้าใส มาเปิดกว้างเพื่อชาวบ้านกร้านไอแดด
13-14 สิงหาคม 2552 เวทีเรียนรู้หลักสูตรการจัดการชุมชนนัดหมายกันที่ศาลาศูนย์เรียนรู้หมู่5 บ้านบางเหรียงใต้ ตำบลบางเหรียง อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา
ประเด็นผู้พิการเป็นหนึ่งในแผนสุขภาพจังหวัดสงขลา
สมพร ปาตังตะโร เลขานุการสมาคมคนพิการจังหวัดสงขลา และประธานสภาคนพิการทุกประเภทจังหวัดสงขลา ผู้ประสานงานประเด็นฯ เล่าว่าที่ผ่านมากิจกรรมมักมีลักษณะเข้าร่วมกับกลุ่มต่างๆที่เกี่ยวข้องมากกว่า มาจนกระทั่ง พ.ศ.2552 เป็นปีแรกที่ได้รับงบประมาณอุดหนุนเพื่อการขับเคลื่อนโดยตรง
งบประมาณดังกล่าวส่วนแรกเอาไปทำกิจกรรมคนพิการ ส่วนที่สองใช้ในกิจกรรมหนุนเสริมสภาคนพิการ และส่วนสุดท้ายอุดหนุนองค์กรคนพิการระดับอำเภอ
“ผู้ประสบอุบัติเหตุต้องเป็นภาระเจ้าหน้าที่ ส่วนหนึ่งถึงมือหมอบางคนเสียท่าพระมาถึงวัด ที่วัดอาตมาตั้งแต่ตั้งเมรุเผาศพมาเกือบ 10 ปี ไม่มีเคยเว้นว่างสักเดือนสำหรับคนตายด้วยอุบัติเหตุ”
คำกล่าวของท่านพระครูสังขรักษ์สุทัศน์ รองเจ้าอาวาส วัดสระเกษ อำเภอเมืองจังหวัดสงขลาในเวทีเสวนารณรงค์อุบัติเหตุ “อุบัติเหตุไม่ใช่เวรกรรม” ณ ลานวัฒนธรรม เทศบาลนครสงขลา เมื่อ 26 กรกฎาคม 2552 ที่ผ่านมา
กิจกรรมนี้มาจากความร่วมมือจากหลายหน่วยงาน ไม่ว่า จังหวัดสงขลา เทศบาลนครสงขลา โรงเรียนมหาวชิราวุธ สถานีตำรวจภูธร สงขลา สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา รูปแบบ นิทรรศการ ตอบคำถามชิงรางวัล ฟังดนตรี ชมการแสดงและร่วมเสวนา
สิบโทอุดม เพ็ชรธนู จากนักรบมาเป็นนักอนุรักษ์โรถถูกซุ่มยิง..ผมบาดเจ็บพิการ ชีวิตทหารเลยหยุดเท่านั้นโนาทีชีวิตพลิกผันยังอยู่ในความทรงจำของสิบโทอุดม เพ็ชรธนู ประธานคณะทำงานกลุ่มอนุรักษ์คลองแห อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลาเขาเกิด พ.ศ.2502 ริมสายน้ำคลองแห ไม่ไกลจากวัดและโคกนกคุ่มสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ต้นตำนานคลองแหอุดมไปจบมัธยมต้นที่จังหวัดสตูล หลังรับการเกณฑ์ทหารแล้วต่อเข้าเป็นนักเรียนนายสิบปี 2523 จึงเข้ารับราชการทหารยศสิบตรี สังกัดกองทัพแห่งชาติอยู่แค่ 3 เดือนโชุดของเราได้รับมอบหมายภารกิจดูแลพื้นที่ทั่วภาคใต้ ที่ดังหน่อยก็สมรภูมิค่าย 508 ที่ช่องช้าง ปราบที่นั่นเสร็จลงมาทางเบตง วันนั้นรถถูกซุ่มยิงรถหักหลบตกเขาพลิกคว่ำ ผมแขนหักแล้วแต่ยังมีสติอยู่ ยังเห็นทางไฟ(ปืน)ฝ่ายตรงข้าม จึงคว้าปืนใค
กลอง ทับ โหม่ง ฉิ่ง และปี่ สอดประสานเป็นดนตรีโนรา ดังมาจากกลางท้องทุ่งดงตาล แห่งอำเภอกระแสสินธุ์ จังหวัดสงขลา
ทุกบ่ายวันเสาร์ตลอด 7 สัปดาห์ระหว่างเดือนมิถุนายน - กรกฎาคม 2552 ที่ผ่านมาบรรดาเด็กๆราว 80 คน จากโรงเรียนในเขตอำเภอกระแสสินธุ์ มาพร้อมกันที่วัดเอก เพื่อเข้าร่วมโครงการสืบสานวัฒนธรรมด้านการเป่าปี่
เด็กน้อยผู้เป็นความหวังว่าจะเป็นนายปี่แห่งอนาคต ต่างรวมรวมกำลังลมเป่าจนแก้มปูดโป่ง สีหน้าจริงจัง แม้เสียงต่อ...ตี่...ต้อย ยังกระท่อนกระแท่นอยู่บ้าง
สมการ “คิดดี+คิดได้ (พูดง่ายๆ ) = คิดเป็น” มาจากงานสมัชชาเด็กและเยาวชน จังหวัดสงขลาครั้งที่ 1 เมื่อ8 กันยายน 2551 ปลายยอดของสูตรท้าทายด้วยเป้าหมาย “คิดเป็นนะคิดง่าย ...ทำได้ซิเจ๋งกว่า”
ความต่อเนื่องนำมาสู่ โครงการแก้ปัญหาสุขภาวะเด็กและเยาวชนจังหวัดสงขลา โดยแผนสุขภาพจังหวัดสงขลาประเด็นเด็กและเยาวชน ภายใต้ 9 โครงการย่อย
“ชวนน้องๆ มาคิดต่อร่วมกันว่าปัญหาเด็กจริงๆ แล้วเริ่มจากอะไรที่เห็นตรงกันปัญหาทุกวันนี้มาจากความคิดทั้งนั้นแต่ทำอย่างไร ทำให้เด็กคิดเป็น เมื่อคิดเป็นแล้วปัญหาต่างๆจะไม่เกิดขึ้น” เชภาดร จันทร์หอมผู้ประสานงานแผนสุขภาพจังหวัดสงขลา กล่าวและตั้งข้อสังเกตว่าน้อง ๆเด็กและเยาวชนจังหวัดสงขลา ให้ความหมาย เกี่ยวกับความคิดได้แก่
“คนดีๆ จิตใจดี มักไม่ค่อยเป็นอะไร”
คำกล่าวของสุติมา หมัดอะดัม อสม.ดีเด่นระดับชาติสาขาการแพทย์แผนไทยและภูมิปัญญาท้องถิ่นประจำปี 2551 อาจฟังดูพื้นๆ แต่แฝงด้วยความหมายลึกล้ำแห่งความเป็นชีวิตอันเชื่อมโยงกับสรรพสิ่งในโลก
ปัจจุบันสุติมาอายุ 32 ปี พำนักอยู่ถิ่นเกิด บ้านชายบาง หมู่ 1 ตำบลบ้านหาร อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา เป็นบุคคลอายุน้อยที่สุดเท่าที่เคยได้รับรางวัล อสม.ดีเด่นระดับชาติ และเป็นคนแรกของภาคใต้ที่ได้รับรางวัลในสาขาการแพทย์แผนไทยและภูมิปัญญาท้องถิ่น
หลังเที่ยง 8 กันยายน 2552 ที่ผ่านมา ณ พิพิธภัณฑ์ศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้านคลองหอยโข่ง เลขที่ 3/3 ม.1 บ้านจอมหรำ ต.คลองหอยโข่ง อ.คลองหอยโข่ง นักกีฬาสะบ้าหลายชีวิต ใจจดจ่อเฝ้ารอเวลาสำคัญ
กระทั่งอาจารย์นครินทร์ ชาทอง ศิลปินแห่งชาติ ประเดิมยิงสะบ้าเปิดลานใหม่ นิมิตหมายว่ากีฬาพื้นบ้านชนิดนี้กำลังกลับมาอีกครั้งหลังจากห่างหายไปร่วม 40 ปี
