สงขลาพอเพียง : เครือข่ายสร้างเสริมสุขภาพจังหวัดสงขลา - Songkhla Health

โดย นพ.สุภัทร ฮาสุวรรณกิจ

ระบบการศึกษาภาคบังคับของเบลเยียมนั้นบังคับเด็กทุกคนต้องเข้าระบบโรงเรียนตั้งแต่อายุ 6-18 ปี นั่นคือระดับประถมศึกษา 6 ปีและมัธยมศึกษาอีก 6 ปี ซึ่งเป็นการเรียนฟรี ส่วนโรงเรียนอนุบาลนั้นรับเด็กที่อายุตั้งแต่ 2 ขวบครึ่งขึ้นไป ไม่ใช่การศึกษาภาคบังคับ พ่อแม่อาจจะสอนเองที่บ้านก็ได้ไม่ว่ากัน แต่กว่า 99%ก็ส่งลูกเข้าระบบโรงเรียนเริ่มที่อนุบาล

โรงเรียนที่นี่ก็เหมือนโรงพยาบาล การแพทย์และการศึกษาไม่ได้มีเพื่อการทำกำไร ที่นี่ไม่มีโรงเรียนรัฐ มีแต่โรงเรียนเอกชนที่ไม่แสวงหากำไรซึ่งก็พัฒนามาจากโรงเรียนวัดนั่นเองแต่เป็นวัดโรมันคาทอลิก และยังมีโรงเรียนในสังกัดเทศบาล ที่นี่เรียนฟรี รัฐจัดสวัสดิการให้กับเด็กทุกคนตามปฎิญญาสากลว่าด้วยสิทธิเด็ก แม้แต่เด็กที่ติดตามผู้หลบหนีเข้าเมืองก็มีสิทธิเข้าเรียน ลูกของผมก็เช่นกันหากมาอยู่เบลเยียมด้วยก็มีสิทธิเข้าโรงเรียนเรียนฟรีแม้ผมจะไม่มีรายได้ให้เสียภาษีก็ตาม แต่ว่าต้องเรียนเป็นภาษาดัชต์ครับ หากเข้าโรงเรียนนานาชาติที่สอนเป็นภาษาอังกฤษก็ได้แต่ต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายเอง หากนำลูกมาอยู่ด้วยวีซ่าแบบ long stay จะให้เด็กมาอยู่ด้วยโดยไม่เรียนหนังสือไม่ได้ ผิดทั้งกฎหมายและขัดต่อสิทธิเด็ก

ด้วยแนวคิดเสรีนิยมและทุนนิยมของประเทศ พ่อแม่มีเสรีภาพในการเลือกโรงเรียนให้ลูก โรงเรียนใดคุณภาพต่ำพ่อแม่ไม่เลือกส่งเด็กไปเรียน ก็ได้เงินจากรัฐน้อย เป็นการใช้กลไกการตลาดเพื่อเพิ่มคุณภาพการศึกษา แต่ในระดับมหาวิทยาลัยนั้นพ่อแม่ต้องจ่ายเงินเอง อัตราการเรียนต่อหลังจบมัธยมศึกษาซึ่งอาจเป็นอนุปริญญาหรือปริญญาอยู่ที่ราว 42%

ปัญหาอันน่าปวดหัวประการสำคัญของเบลเยียมคือภาษา โรงเรียนที่นี่จึงใช้ภาษาหลักแตกต่างตามภูมิภาค (region) คือภาคเหนือที่ใช้ภาษาดัชต์ก็สอนเป็นภาษาดัชต์ ภาคใต้ที่ใช้ภาษาฝรั่งเศสสอนเป็นภาษาฝรั่งเศส ส่วนบรัสเซลส์เมืองหลวงนั้นสอนทั้งสองภาษา และยังมีอีกจังหวัดทางภาคตะวันออกที่ติดเยอรมันและประชาชนพูดภาษาเยอรมัน เขาก็สอนด้วยภาษาเยอรมัน ความหลากหลายทางภาษาคือเอกลักษณ์ของชาติ เมื่อยอมรับความหลากหลาย จุดอ่อนของการมีหลายภาษาก็กลายเป็นจุดแข็งไปโดยปริยาย